Stress echo (Δυναμική Ηχωκαρδιογραφία)

Το Stress Echo είναι μια απεικονιστική εξέταση που χρησιμοποιεί τις δυνατότητες που μας παρέχουν οι υπέρηχοι για παρακολούθηση της λειτουργικότητας της καρδιάς ζωντανά, σε ηρεμία και υπό φορτίο(Stress).  Συγκρίνοντας την συσπαστικότητα της καρδιάς σε ηρεμία και κόπωση με ηχωκαρδιογράφημα (Triplex καρδιας)  μπορεί να διερευνηθεί η πιθανότητα να υπάρχουν σημαντικές στενώσεις στα αγγεία της καρδιάς, τις στεφανιαίες αρτηρίες.

Το Stress Echo είναι ένας συνδυασμός δοκιμασίας κοπώσεως και ηχωκαρδιογραφήματος. Στην περίπτωση του Stress Echo με δοβουταμίνη η «κόπωση» του ασθενούς γίνεται φαρμακευτικά χωρίς να απαιτείται  από τον ασθενή κάποια μυϊκή καταπόνηση. Η δοβουταμίνη διεγείρει την καρδιά προκαλώντας ταχυκαρδία όπως η άσκηση. Στα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα της εξέτασης  συγκαταλέγεται η μη έκθεση  του εξεταζόμενου σε βλαπτική ακτινοβολία.

Ενδείξεις: Stress Echo

  • Αποτελεί εξέταση εκλογής σε ασθενείς που δεν μπορούν να ασκηθούν και χρήζουν διερεύνησης για στεφανιαία νόσο.
  • Στα πλαίσια προεγχειρητικού ελέγχου.
  • Όταν η απλή δοκιμασία κοπώσεως σε κυλιόμενο τάπητα δεν είναι διαγνωστική ή είναι μειωμένης διαγνωστικής αξίας λόγω ηλεκτροκαρδιογραφικών αλλοιώσεων ηρεμίας.
  • Όταν τα αποτελέσματα της απλής δοκιμασίας κοπώσεως είναι αμφιλεγόμενα.
  • Έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα στην εκτίμηση ενδιάμεσης βαρύτητας στενώσεων.
  • Στην παρακολούθηση ασθενών με ενδοστεφαναίες προθέσεις(Stent).
  • Για την ανάδειξη βιώσιμου μυοκαρδίου σε ασθενή που έχει υποστεί έμφραγμα.
  • Για την εκτίμηση της λειτουργικότητας βαλβίδων (αφορά κυρίως στένωση αορτής)

Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ένδειξη και  μεγαλύτερη αξιοπιστία  για διερεύνηση στεφανιαίας νόσου υπάρχει όταν από το ιστορικό τα συμπτώματα και την κλινική εικόνα ο ασθενής έχει ενδιάμεσή πιθανότητα για στεφανιαία νόσο. Stress Echo δεν πρέπει να διενεργείται σε ασθενείς με χαμηλή πιθανότητα για στεφανιαία νόσο καθώς ο εξεταζόμενος υποβάλλεται στην ταλαιπωρία τα έξοδα και τους κινδύνους της εξέτασης χωρίς κανένα όφελος. Κατά αντιστοιχία σε ασθενή με υψηλή πιθανότητα για στεφανιαία νόσο με σαφείς κλινικές και εργαστηριακές ενδείξεις δεν θα πρέπει να αναβάλλεται η στεφανιογραφία για να διενεργηθεί Stress Echo.

Stress Echo :Προετοιμασία για την εξέταση

  • Δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη ενδυμασία για το Stress Echo. Υπ’όψιν ότι για την εξέταση είναι απαραίτητο να αποκαλυφθεί ο κορμός του σώματος.
  • Αποχή από λήψη τροφής και πόσιμων (εκτός νερού) για τέσσερις ώρες πριν την εξέταση.
  • Αποχή από καφέ και καφεϊνουχα ποτά για 24 ώρες πριν την εξέταση.
  • Αποχή από κάπνισμα την ημέρα της εξέτασης.
  • Σε συνεννόηση πάντα με τον θεράποντα καρδιολόγο διακόπτονται φάρμακα που επηρεάζουν την εξέταση όπως βήτα αποκλειστές( Tenormin, Concor, Lopresor,Dilatrend, Lobivon κ.α) και νιτρώδη (Nitrong, Monosordil κ.α).
  • Σακχαρωδιαβητικοί ασθενείςς θα πρέπει να έρχονται σε επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό τους πριν την εξέταση για ενδεχόμενη τροποποίηση της αγωγής τους την ημέρα της εξέτασης. Ασθενείς που λαμβάνουν υπογλυκαιμικά φάρμακα δεν θα πρέπει να τα λάβουν πριν την εξέταση αν είναι νηστικοί.
  • Είναι πολύ σημαντικό να προσκομισθούν το ιατρικό ιστορικό, παλαιότερες εξετάσεις και τα φάρμακα του ασθενούς.

Πρωτόκολλο Stress Echo

Η εξέταση διενεργείται σε καλά οργανωμένο  εργαστήριο ηχωκαρδιολογίας, με όλο τον εξοπλισμό ασφαλείας, από εξειδικευμένο καρδιολόγο με την βοήθεια νοσηλεύτριας.

Η προετοιμασία του ασθενούς για Stress Echo περιλαμβάνει:

  • Τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα στο αριστερό άνω άκρο ώστε να είναι δυνατή η χορήγηση φαρμάκων ενδοφλέβια.
  • Σύνδεση του ασθενή με ηλεκτροκαρδιογράφο για να παρακολουθείται η ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς.
  • Τοποθέτηση πιεσόμετρου στο δεξί άνω άκρο του εξεταζόμενου για καταγραφή της αρτηριακής πίεσης σε τακτά χρονικά διαστήματα.

O ασθενής ξαπλώνει σε αριστερή πλάγια θέση και η εξέταση αρχίζει λαμβάνοντας υπερηχογραφικές εικόνες της καρδίας σε ηρεμία. Ακολούθως αρχίζει η έγχυση δοβουταμίνης με προοδευτικά αυξανόμενες δόσεις σε τρίλεπτα στάδια. Στο τέλος κάθε σταδίου λαμβάνεται ηλεκτροκαρδιογράφημα και αρτηριακή πίεση. Καθ’όλη την διάρκεια του Stress Echo καταγράφονται βίντεο για μετέπειτα ανάλυση. Η εξέταση ολοκληρώνεται όταν επιτευχθεί η προβλεπόμενη για την ηλικία του ασθενούς καρδιακή συχνότητα (220-ηλικία x 85%). Η έγχυση διακόπτεται και σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγείται «αντίδοτο» για την ταχύτερη αποκατάσταση της καρδιακής συχνότητας. Κατά την διάρκεια του Stress Echo ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει ήπια ζάλη-κεφαλαλγία και τάση προς ούρηση ως παρενέργειες της δοβουταμίνης. Με την διακοπή της χορήγησης τα συμπτώματα υποχωρούν εντός λεπτών. Σε περίπτωση που ο εξεταζόμενος έχει εντονότερα συμπτώματα ή θωρακικό άλγος θα πρέπει να ενημερώσει άμεσα τον εξεταστή. Ο εξεταζόμενος αποσυνδέεται και παραμένει στον περιβάλλοντα χώρο του εργαστηρίου για ορισμένα λεπτά ώστε να βεβαιωθεί η καλή του κατάσταση. Ακολούθως αφαιρείται και ο φλεβοκαθετήρας και ο εξεταζόμενος μπορεί να γυρίσει στην καθημερινότητα του. Η όλη διάρκεια του Stress Echo δεν ξεπερνά συνήθως την μισή ώρα.

Stress Echo :Επιπλοκές

Όπως όλες οι δυναμικές εξετάσεις έτσι και το Stress Echo δεν είναι άμοιρο επιπλοκών. Στην περίπτωση του Stress Echo με δοβουταμίνη υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για αρρυθμιολογικές επιπλοκές. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι εύκολα διαχειρίσιμες και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Σε ένα μικρό ποσοστό όμως, όπως και στο απλό τεστ κοπώσεως ή το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, μπορεί να προκληθεί έμφραγμα. Για τον λόγο αυτό η παραπομπή για Stress Echo πρέπει να γίνεται με περίσκεψη  συγκρίνοντας τους κινδύνους με τα πιθανά οφέλη από μια τέτοια εξέταση.

Stress Echo :Αξιοπιστία

Η αξιοπιστία του Stress Echo στην διάγνωση σημαντικής στεφανιαίας νόσου είναι μεγαλύτερη από του απλού τεστ κοπώσεως και εφάμιλλη με το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου.  Τα αποτελέσματα ανάλογα με τον φόρτο εργασίας του εργαστηρίου μπορούν να δοθούν και την ίδια ημέρα.